Sự cố mất điện xảy ra trên tuyến Shinkansen Tōhoku đoạn Shizuoka vào ngày 6 vừa qua là do hiện tượng nối đất gây ra bởi hư hỏng cáp điện trên nóc toa tàu.
JR Tōhoku đang điều tra nguyên nhân hư hỏng cáp điện và tiến hành kiểm tra cáp trên tất cả các toa tàu.
Kinh nghiệm về sự cố đứt dây điện trước đây đã làm dấy lên lo ngại về an toàn vận hành tàu cao tốc, và JR Tōhoku cần nỗ lực tăng cường an toàn và chuẩn bị các biện pháp ứng phó với sự cố.
Vào ngày 6, tuyến Tōkaidō Shinkansen thuộc tỉnh Shizuoka đã xảy ra sự cố mất điện, dẫn đến việc tạm dừng hoạt động trong khoảng 3 giờ. Về vụ việc này, JR Tōkai cho biết nguyên nhân mất điện là do cáp điện trên nóc của một toa tàu đang dừng trên tuyến bị hư hỏng do một lý do nào đó. Vào chiều ngày 6, tuyến Tōkaidō Shinkansen đã xảy ra sự cố mất điện trên tuyến đường lên giữa ga Kakegawa và ga Shizuoka thuộc tỉnh Shizuoka. Do đó, tuyến đường lên giữa Shin-Osaka và Tokyo, và tuyến đường xuống giữa Tokyo và Nagoya đã bị tạm dừng hoạt động khoảng 3 giờ. Theo kết quả điều tra của JR Tōkai, cáp điện trên nóc toa tàu số 12 và 13 của tàu 'Nozomi số 12' chạy tuyến đường lên, đang dừng tại tỉnh Shizuoka đã bị hư hỏng, dẫn đến hiện tượng 'đứt mạch xuống đất' (ground fault), làm mất điện. Cáp điện có đường kính khoảng 5cm, có vai trò dẫn điện từ pantograph (cái móc lấy điện) đến từng toa tàu. Vào ngày 4 tháng 7, khi kiểm tra toa tàu, không phát hiện thấy bất kỳ sự cố nào đặc biệt. Nguyên nhân cáp điện bị hư hỏng đang được điều tra. JR Tōkai đang tiến hành kiểm tra tất cả các toa tàu để đảm bảo không có sự cố nào với cáp điện.
Ngoài sự cố mất điện do cáp điện bị hư hỏng, JR Tōkai cũng công khai thông tin về một vụ việc tương tự đã xảy ra vào ngày 21 tháng 6 năm 2017 trên tuyến Tōkaidō Shinkansen. Vào thời điểm đó, trên tuyến Kyoto-Shin-Osaka, do ảnh hưởng của mưa lớn, hoạt động của tuyến đường sắt đã bị tạm dừng, và dây điện tiếp xúc (trolley line) cung cấp điện cho tàu bị đứt, khiến 63 đoàn tàu trên cả hai tuyến đường lên và xuống bị chậm từ 172 đến 365 phút, ảnh hưởng đến 51.000 hành khách. Nguyên nhân của vụ việc là do 2 dây điện tiếp xúc song song với nhau ở 'khu vực không khí' (air section) bị dừng lại.
Vào ngày hôm đó, do ảnh hưởng của mưa lớn, hoạt động của tuyến đường sắt đã bị tạm dừng trong 3 tiếng rưỡi. Sau khi hoạt động được nối lại, thời gian di chuyển đã bị chậm đáng kể. Trước khi xảy ra sự cố, một số đoàn tàu đã xếp hàng chờ đợi trước ga Shin-Osaka trên tuyến đường xuống. Trong số đó, vào lúc 19 giờ 48 phút, dây điện tiếp xúc của toa số 12 của tàu 'Nozomi số 241' đã bị đứt tại vị trí pantograph. Vào thời điểm đó, JR Tōkai không nhận ra việc dây điện tiếp xúc bị đứt. Vào lúc 19 giờ 53 phút, khi tàu 'Nozomi số 241' bắt đầu di chuyển, dây điện tiếp xúc bị đứt đã chạm vào nóc tàu, dẫn đến hiện tượng đứt mạch xuống đất và mất điện. Do dòng điện đứt mạch xuống đất, các bức tường bên hông hai bên pantograph đã bị thủng.
Sau đó, không rõ nguyên nhân mất điện, việc cung cấp điện đã được khôi phục và tàu bắt đầu chạy trở lại, có thể là do dây điện tiếp xúc đã rơi ra khỏi thân tàu. Tuy nhiên, khi tàu 'Nozomi số 391' chạy tiếp theo đến hiện trường, dây điện tiếp xúc bị đứt đã chạm vào xung quanh pantograph (cái móc lấy điện) ở phía Shin-Osaka của toa số 5 (mỗi toa tàu có 2 pantograph), một lần nữa gây ra hiện tượng đứt mạch xuống đất và mất điện. Tương tự như vậy, các bức tường bên hông cũng bị thủng.
Nhân viên đã mất 5 giờ để xác định nguyên nhân và khắc phục sự cố tại hiện trường. Nguyên nhân trực tiếp khiến dây điện tiếp xúc bị đứt là do dòng điện quá lớn chạy qua giữa dây điện tiếp xúc và pantograph, tạo ra nhiệt Joule (ジュール熱, Jūrunetsu) và phóng điện hồ quang (アーク放電, Āku hōden).
Qua các sự cố này, bao gồm cả vụ việc gần đây và sự cố đứt dây điện tiếp xúc trong quá khứ, lo ngại về vấn đề an toàn trong hoạt động của các tuyến đường sắt tốc độ cao tại Nhật Bản đang gia tăng. JR Tōkai cần phải ưu tiên an toàn, kiểm tra kỹ lưỡng cáp điện và dây điện tiếp xúc của tất cả các toa tàu, đồng thời tăng cường các biện pháp phòng ngừa để ứng phó với các vấn đề có thể xảy ra trong quá trình vận hành.