Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC), 25 Haziran 2024'te Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısıyla ilgili olarak eski Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov'a savaş suçu dahil olmak üzere suçlamalarla yakalama emri çıkardığını duyurdu. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy bu haberi memnuniyet ve umutla karşıladı, ancak ICC'nin daha önce Vladimir Putin'e de yakalama emri çıkarmış olmasına rağmen fiili tutuklamanın zor olduğunu göz önünde bulundurarak, bu yakalama emrinin gerçekten uygulanıp uygulanmayacağı belirsizdir.

Rus ordusu çevresindeki durum giderek daha da karmaşıklaşıyor. Yaklaşık bir yıl önce Putin, Gerasimov'u Ukrayna saldırısının genel komutanı olarak atamıştı, ancak bu karar başarılı oldu mu? O zamanlar Rus ordusunun etrafındaki gerçek durum nasıldı?

Geçtiğimiz Ocak ayında Putin, ordu liderliğini elinde bulunduran Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov'u Ukrayna saldırısının genel komutanlığına atandı. Bu, Rus ordusunun Ukrayna'da yaşadığı zorlukların ve savaşın durgunlaşmasının bir yansıması olarak yorumlanıyor. Rusya, geçen sonbahardan itibaren Ukrayna ordusunun karşı saldırısıyla karşı karşıya kaldı ve doğu cephesinde de kayda değer bir başarı elde edemedi. Rusya'da, paralı asker gruplarını yöneten sert çizgili kişilerin yükselişiyle orduya yönelik eleştiriler kesilmiyor.

Putin, Gerasimov'u genel komutan olarak atayarak ikmal sorunları dahil olmak üzere savaş durumunu iyileştirebileceğini umuyordu, ancak gerçekte bu olasılık düşük görünüyor. Uzmanlar, Gerasimov'un genel komutanlığına atanmasının Putin'in askeri operasyonun başarılı olabileceğine dair "yanlış bir algı"ya sahip olduğunu düşünüyor.

Gerasimov, siber saldırıları ve geleneksel savaşları birleştiren "hibrit savaş"ı savunan bir isim olarak biliniyor ve 2014 yılında Rusya'nın Ukrayna'nın güneyindeki Kırım Yarımadası'nı ilhak etmesinin ardından Orta Doğu'daki Suriye'de Rus ordusunun askeri operasyonlarını başarıyla yönettiği için takdir topladı. Sovyet döneminde beri askeri elit olarak kabul edildi ve askeri deneyimi olmayan Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun aksine fiili ordu liderliği rolünü üstlendi.

Ancak Gerasimov'un genel komutan olarak geleceğini iyimserlikle değerlendirmek için pek çok unsur bulunmuyor. Rus ordusu, geçen sonbaharda Ukrayna ordusu tarafından doğu Harkiv bölgesini geri aldı ve güneydeki Herson'dan da çekildi. Doğu cephesinde de kayda değer bir başarı elde edemiyor. Silahlar ve mühimmat ikmali de düzgün bir şekilde sağlanmıyor ve yetersiz ekipmanlarla savaşa giren askerlerin morali bozulduğu için ülke içinde eleştiriliyor. Gerasimov, eski genel komutan Sergey Surovikin general dahil üç kişiyi yardımcı komutan olarak atadı, ancak bu kişilerin belirli rolleri de net değil.

Rus ordusu, ikmal sorunları yaşarken 100.000'e yakın kayıp verdi ve yalnızca örgütsel değişikliklerle savaş durumunu hızla iyileştirebilme olasılığı düşük görünüyor. Bu duruma rağmen Gerasimov'un genel komutanlığa atanmasının stratejik bir geçerlilikten çok, yükselen paralı asker gruplarını yöneten sert çizgili kişilerden Rus ordusunu korumak isteyen Putin'in siyasi bir kararı olduğu analiz ediliyor.

Rus ordusu, savaşın başlarında Ukrayna'da tahmin edilenden çok daha fazla zorluk çekiyor ve uzun süreli bir savaş konusunda endişeler artıyor. Gerasimov'un genel komutanlığa atanmasının ardından Rus ordusunun savaş durumu önemli ölçüde iyileşmedi ve önümüzdeki dönemde beklenen genel saldırıda başarısız olursa Rus ordusu daha da tehlikeli bir duruma girebilir.