Japonya'nın Saga Eyaletindeki Genkai Kasabası, nükleer santrallerden kaynaklanan yüksek seviyeli radyoaktif atıkların, yani "nükleer atıkların" son elden geçirilmesi için bir yer seçimi için birinci aşama olan "literatür araştırmasını" kabul etmeyi talep eden bir dilekçeyi eyalet meclisine sundu. Dilekçenin kabul edilmesiyle birlikte, literatür araştırmasının kabul edilmesiyle ilgili tartışmalar büyüyor.

Nükleer atıklar, on binlerce yıl boyunca güçlü radyasyon yaydığı için yasalara göre yeraltında 300 metreden daha derin bir derinliğe gömülerek son elden geçirilmesi gerekiyor. Elden geçirilme yeri seçimini amaçlayan çalışmalar, literatür araştırması, genel araştırma ve detaylı araştırma olmak üzere üç aşamada gerçekleştiriliyor.

Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, Genkai Kasabası'nı ziyaret ederek Belediye Başkanı Shintaro Wakiyama'ya literatür araştırma yapılması için resmi bir talepte bulundu. Şu anda ülke genelinde Hokkaido'daki Kamienai Köyü ve Shokotsu Kasabası olmak üzere yalnızca iki yerleşim yerinde literatür araştırması devam ediyor ve Bakanlık, yeni bir araştırma alanı bulmak için Genkai Kasabası'ndan işbirliği talebinde bulunduğu görülüyor.

Belediye Başkanı Wakiyama, "Meclisin dilekçeyi kabul etmesini ciddiye alıyorum ve ileride durumu daha fazla değerlendireceğim" dedi. Mayıs ayında literatür araştırmasını kabul edip etmeyeceğine karar vereceğini belirtti.

Ancak Genkai Belediye Binası çevresinde protestolar devam ediyor. Yakınlardaki Karatsu Şehri ve Fukuoka Eyaleti'ndeki Itoshima Şehri sakinleri, "Tehlikeli nükleer atıkları kırsal bölgeye zorla göndermeyeceğiz" diyerek protesto ediyor. Bir sakin, "Nükleer santralin bulunduğu belediyenin, ülkenin tüm nükleer atıklarını alıp yeraltına gömmüş olmasını hayal bile edemiyorum. Ayrıca, vatandaşların görüşlerine hiç kulak asılmadı" diyerek eleştirdi.

Literatür araştırması, ilgili belediyenin kendiliğinden başvurusu veya hükümetin talebini kabul etmesiyle gerçekleştiriliyor. 2007 yılında Kochi Eyaleti'ndeki Toyo Kasabası ülke genelinde ilk olarak başvurdu ancak yerel halk arasında çıkan anlaşmazlık nedeniyle sonunda belediye başkanının görevden alınmasıyla geri çekildi. 2011 yılında Fukushima Nükleer Santrali kazasından sonra, kamuoyu tartışma fırsatları neredeyse tamamen ortadan kayboldu ve 2015 yılında hükümetin başkanlığında talep yöntemine geçildi.

Belediye Başkanı Wakiyama, 7 Temmuz'da Tokyo'da Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanı Saito ile görüşerek "Son elden geçirme yeri çok önemli bir konu olduğu için daha fazla bilgi edinmek istiyorum" diyerek görüşmelere devam edeceğini söyledi.

Japonya hükümeti, nükleer atık sorununun belirli bir bölgenin değil, ülkenin sorumluluğunda olduğunu belirterek, diğer bölgelere de ilgi gösterilmesini talep ediyor. Genkai Kasabası, Kyushu Elektrik Santrali tarafından işletilen bir nükleer santrale ev sahipliği yapıyor ve nükleer santralin bulunduğu belediyelerde elden geçirilme yerleri seçimi için bir çalışmanın yapılması ülke genelinde ilk olacak.