Ülke genelindeki bakkal dükkanlarında ciddi işgücü sıkıntısı yaşanırken, 24 saat açık kalma süresinin azaltılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi çeşitli önlemler tartışılıyor.

Ekonomi Sanayi Bakanlığı'nın son zamanlarda yaptığı "Bakkal Dükkanları Araştırması 2018"e göre, tüm bakkal dükkanlarının %61'i personel eksikliği yaşadıklarını belirtti. Bunun nedeni, asgari ücretin artması nedeniyle artan işçilik maliyetleri, iş yükünün artması, çalışma saatlerindeki uyumsuzluk gibi faktörlerden kaynaklanan personel bulma zorluğudur.

Özellikle gece saatlerindeki işgücü sıkıntısı daha da belirginleşirken, bazı bakkal dükkanları çalışma saatlerini kısaltmayı bir çözüm olarak sunuyor. Seven Eleven Japan, geçen yıl Kasım ayından bu yana ülke genelindeki 230'dan fazla mağazasında çalışma saatlerini kısaltma denemeleri yaptı ve Mart ayından itibaren resmi olarak franchise mağazalarının çalışma saatlerini değiştirmelerine izin verdi. FamilyMart da Mart ayından itibaren franchise sözleşmelerini değiştirerek franchise mağazalarının çalışma saatlerini kısaltma seçeneğini sunacak.

Çalışma saatlerinin kısaltılmasından kaynaklanan kayıpları en aza indirmek için işçilik maliyetleri ve bakım masraflarının azaltılması şarttır. Bu nedenle bakkal dükkanları sektöründe, personel sayısını en aza indirmek için otomatik ödeme sistemlerinin devreye alınması, self servis kasaların kurulması gibi çabalar da eş zamanlı olarak yürütülüyor.

İşgücü sıkıntısını gidermek için çalışma koşullarında köklü değişiklikler yapılması da gerekiyor. Franchise mağazaları ve çalışanlar arasında istenen çalışma saatlerinde farklılıklar olması, personel eksikliğinden kaynaklanan fazla mesailer, dinlenme sürelerinin sağlanamaması gibi sorunlar gündeme getiriliyor. Bu nedenle, çalışma saatlerine göre personel dağılımının düzenlenmesi, izin ve dinlenme sürelerinin sağlanması, adil vardiya dağıtımının yapılması gibi somut önlemler acilen alınması gerekiyor.

Bu sorunları çözmek için bakkal dükkanları sektörü, otomatik vardiya ataması çözümlerinin devreye alınmasını düşünüyor. Yapay zeka kullanarak, mağaza koşullarını ve çalışma verilerini dikkate alan vardiya ataması yapılabilir ve çalışma yönetmelikleriyle uyumlu hale getirilerek ihlaller önceden engellenebilir. Ayrıca, vardiya paylaşımı, personel desteği talebi gibi kolaylık sağlayan işlevler sunularak personel kullanımının verimliliği artırılabilir.

Bakkal dükkanları sektöründeki işgücü sıkıntısı artık göz ardı edilemeyecek bir sorun haline geldi. 24 saat açık kalma süresinin azaltılması, otomatik ödeme sistemleri, çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi çok yönlü çözümlerle uzun vadeli bir büyüme stratejisi oluşturulması gerekiyor.