Japonya Merkez Bankası, 14 Haziran'da düzenlenen para politikası karar toplantısında devlet tahvili alımlarını azaltma kararı aldı ancak bu konuda net bir plan açıklamayı 7 Temmuz toplantısına erteledi. Bu durum, piyasada Japonya Merkez Bankası'nın politikalarının "beklentilerin altında kaldığı" yorumlarına yol açtı. ABD'nin faiz indirimlerini ertelemesiyle Japonya ve ABD arasındaki faiz farkı azalmadığı için Japonya Merkez Bankası politikalarını kademeli olarak açıklayarak ve Yen'in değer kaybını sınırlandırarak zaman kazanmaya çalışıyor.

Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, 14 Haziran'da yapılan toplantı sonrasında düzenlediği basın toplantısında "Son dönemdeki Yen'in değer kaybı, fiyat artışlarına yol açan bir etkendir ve politikalarımızı yakından takip ediyoruz" diyerek "Geçmişe kıyasla kur dalgalanmalarının enflasyona etkisi arttığını kabul etmek gerekiyor" dedi. Kuroda, Mart toplantısında "olağanüstü para politikası gevşetme" önlemlerinin sona erdirilmesi kararını aldıktan sonra "Bir süre daha gevşek politikalar devam edecek" diyerek Yen'in değer kaybını engellemeye çalışmıştı. Nisan toplantısı sonrası yapılan basın toplantısında da Kuroda'nın açıklamaları Yen'in değer kaybını kabul ettiği şeklinde yorumlanınca Yen'in değeri 1 dolara 160 Yen'e kadar düştü. Bu durum, Maliye Bakanlığı ve Japonya Merkez Bankası'nın 9.788.5 milyar Yen'lik bir kur müdahalesi yapmasına neden oldu.

Kuroda, 7 Mayıs'ta Başbakan Fumio Kishida ile yaptığı görüşmeden itibaren "Yen'in değer kaybını yakından takip ediyoruz" diyerek açıklamasını değiştirdi. Piyasada ise Japonya Merkez Bankası'nın bu toplantıda devlet tahvili alımlarını azaltma planını kesinleştirebileceği ve Temmuz toplantısında faiz artırımına gidebileceği yönünde tahminler vardı. Kuroda, devlet tahvili alımlarını azaltma planını erteleme gerekçesini "Piyasadaki görüşleri dikkate alarak dikkatli bir karar almak istedik" şeklinde açıkladı ancak Nomura Ekonomik Araştırma Enstitüsü Ekonomisti Nobuhiro Kimura "Yen'in değer kaybı tehlikesini göz önünde bulundurarak son kararları ertelemiş olabilirler" diye yorumladı.

ABD Merkez Bankası (Fed), 12 Haziran'da düzenlenen Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında faiz oranlarını sabit tuttu ve bu yılki faiz indirimlerini 3'ten 1'e düşürdü. ABD faiz indirimlerinden vazgeçmediği sürece Yen'in değer kaybı trendinin tersine dönmesi zor görünüyor. Kimura "Japonya Merkez Bankası, ABD'nin faiz indirimlerine kadar Yen'in değer kaybını en aza indirmeye çalışıyor olabilir" diye belirtti.

Japonya Merkez Bankası'nın elindeki Yen'in değer kaybını azaltmak için en etkili yol faiz artırımına gitmek. Ancak faiz artışı, konut kredilerinde faiz artışına, şirketlerin maliyetlerine yük binmesine ve ekonomiye olumsuz etkiler yaratabilir. Japonya'nın 1-3. çeyrek gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) verileri, mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak, yıllık %1,8 oranında azaldı. Toyota gibi büyük şirketlerin sertifikalandırma skandalı nedeniyle üretim durdurmaları gibi olumsuzluklar yaşandığı için mevcut durumda ekonomiyi güçlü olarak nitelendirmek mümkün değil. Japonya Merkez Bankası'ndan ayrılmış bir yetkili "Faizleri artıramazken Yen'in değer kaybına karşı da önlem alınması isteniyorsa bu çıkmaz bir sokak. Bir noktada faiz artışını kabul etmemiz gerekecek" dedi.

Asıl soru bu kararı ne zaman alacakları. Kuroda, ücretlerin ve enflasyonun artışıyla ilgili bir döngü oluştuğunu doğruladıktan sonra faizleri daha da artırmayı planladığını açıkladı ve 14 Haziran'da düzenlediği basın toplantısında Temmuz ayında faiz artırımına dair "Elbette mümkün" dedi. Ancak herkes bu sözleri tam anlamıyla ciddiye almıyor. Piyasa uzmanları arasında "Devlet tahvili alımlarını azaltmak ve faiz artırımını aynı anda yapmak oldukça zor" düşüncesi hakim ve faiz artırımının Eylül ayına kadar erteleneceği tahmin ediliyor.

Öte yandan Japonya Merkez Bankası'nın devlet tahvili alımlarını azaltmasının piyasaya etkisi konusunda uzmanlar arasında fikir ayrılığı var. Bazı uzmanlar, devlet tahvili alımlarının azalmasının uzun vadeli faizlerin yükselmesine yol açabileceğini tahmin ederken diğer uzmanlar ise Japonya Merkez Bankası'nın politikalarının piyasaya sınırlı bir etkisi olacağı görüşünde. Japonya Merkez Bankası'nın gelecekteki politikalarını ve piyasanın tepkisini yakından takip etmek gerekiyor.